Hurma genelde çok sevilen bir besin. Ramazan aylarında, iftarlarda görmeye alışkın olduğumuz hurma, bilinmeyen istikametlere sahip, hayli besleyici ve sağlıklı bir yiyecek. Pekala hurma nerelerde yetişir? Hurmanın bilinmeyen yararları neler? Yanlışsız biçimde tüketilen hurma sıhhate nasıl bir katkıda bulunur? Hurmanın nasıl saklanması gerekir?
Hurma nedir, nerede yetiştirilir?
Hurma, palmiyegiller familyasından. Hindistan cevizi üzere bir çeşit palmiye olan verimli hurma ağaçları, 30 metreye kadar uzayabiliyor. Ağacın üzerinde bağ halinde yetişen hurma meyveleri, yüksek besleyici pahaları ile insanlık tarihinin en kadim besinlerinden. Sıcak iklimlerde yetişen ve Arabistan’la özdeşleşen hurma, taze hurma ve hurma kurusu olarak tüketilir. Taze haliyle altın sarısı renkli ve dış yüzeyi daha pürüzsüz olan hurma meyvesi, Türkiye’de tazesinden çok kurusuyla tanınıyor.
Hurma ağacı, sıcak ve kurak iklimleri sever. Meyve Arap Yarımadası ile birlikte çöl ikliminin görüldüğü Kuzey Afrika ve Orta Doğu alanında büyük bahçelerde yetiştirilir. Türkiye’de daha düşük sıcaklıklar isteyen tipleri Akdeniz ve Kıbrıs etraflarında yetişir. Hurma, yetiştirme sürecinde sabır isteyen bir meyve. Yetişkin ağaçlar erkek ve dişi olarak tıpkı insan üzere ayrılır. Eril ve dişil olarak değişen ağaçlar dölleme usulü ile meyve verir.
Hurmanın yararları neler?
Demir kaynağı ve antioksidan olan kuru hurma, çeşitli hastalıklar için tüketilebilecek doğal bir eser. Yüksek besleyici kıymetleri ile tansiyonu dengeleyen hurma, kolesterol içermediği için kalp dostu besinlerden biri. A ve B vitaminleri ile hafızanın güçlenmesini takviyeler ve hafıza kaybının önlenmesine karşı yararlı olabilir. Hurmanın beyne yararları sayesinde Alzheimer üzere rahatsızlıklara karşı tedbir alınabilir. Hurmanın bilimsel yararları sindirim sistemi üzerinde tesirlidir.
1. Antioksidan tarafından güçlüdür
Hurma çok güçlü bir antioksidan. Bedeni temizleyip arındırır ve kalp-damar tıkanıklarına çok âlâ geliyor. Tıkanıkları önlemesi yoluyla, kalp sıhhatin koruyor. Antioksidan içeren öteki meyveler çürüyünce bu özelliğini kaybetse de, hurmanın içerisinde yer alan antioksidanlar vakitle yok olmaz, daha da güçlenir. Hurmaları soğuk saklamak bu kademede değerlidir.
2. Kolesterolü dengeler
Sağlıklı bir ömür için hurma tüketimine değer verilmeli. Vücudu baştan ayağa arındıran hurmanın kolesterol dengeleyen bir özelliği de var.
3. Beyin sıhhatine güzel gelir
Hurmanın tesiri kemik hücrelerinden beyne kadar ulaşır. Vitamin ve mineral takviyesiyle iskelet sisteminin direncini artırır. B vitamini beyin fonksiyonlarına dayanak olur. Hafızayı güçlendiren hurma, bir cins hafıza sorunu olan Alzheimer üzere hastalıkların önlenmesi için kıymetli bir besin. Beyin hücrelerinde gelişen çeşitli ziyanlara da olumlu tarafta tesir ediyor. Hurmanın beyne yararları sayesinde beyinde oluşan hasarların giderilmesi daha kolay oluyor.
4. Kanser riski ile savaşabilir
Antioksidan bakımından kıymetli bir besin olan hurma, kansere karşı tesirli bir savunma düzeneği geliştiriyor. Nizamlı formda hurma tüketen insanların kansere yakalanma riski, hurma tüketmeyen insanlara oranla daha az oluyor. Hurmanın bilhassa tesirli olduğu kanser türlerininse rahim, kolon ve göğüs kanseri olduğu belirtiliyor.
5. Şekeri dengeliyor
Şekerli bir besin olan hurma, glikoz içermiyor. Hatta tam bilakis faydalı şeker çeşidi olarak bilinen hurma, bedenin şeker düzeyini dengeleyici özelliğe sahip. Bu sayede bedene güç veriyor. Tıpkı vakitte şeker muhtaçlığını da karşılıyor.
Yaşınıza ve kilonuza nazaran hurma ölçüsünü ayarlayabilirsiniz. Lakin şeker bedeliniz çok yüksekse ölçülü olmanızda yarar var. Hurmanın bilimseler yararları ortasında olan şekeri dengeleme özelliği sayesinde, ramazan ayı boyunca suyla açılan oruçlarda düşen şekerin toparlanması da kolaylaşıyor.
6. Cildi iyileştirebilir
İçinde C vitamini olan hurmanın cilde yararları sayesinde cilt nemleniyor ve kırışıklık oluşumu yavaşlıyor.
7. Göz sıhhatine faydalı
Göz sıhhati için besinlerden alınması gereken A vitamini hurmada yüksek oranda bulunuyor. Hurma, beğenilen yer alan sonları muhafaza vazifesi üstleniyor. Tertipli olarak hurma tüketmek, beğenilen yaşanan sorunları azaltıcı bir tesir sunuyor. Hurmanın göze yararları çekirdeğinden de elde edilebilir. Hurma yemenin yararları sayesinde ileri yaşta oluşabilecek göz hastalıklarının önüne geçebilirsiniz. Göz tansiyonuna da âlâ gelir.
8. Kansızlığı giderir
Anemi olarak bilinen kansızlık rahatsızlığının sebebi, bedendeki demir eksikliği. Çocuk gelişimi ya da anemi üzere rahatsızlık durumlarında hurma doğal bir demir kaynağı olarak kullanılıyor. İçerisinde bulunan yüksek orandaki demir sayesinde, günlük demir gereksinimini karşıladığı söylenen hurma, neredeyse doğal bir ilaç misyonunu üstleniyor.
9. Gerilim ve yorgunluğu azaltır
Hurmanın içerdiği birtakım vitaminler sayesinde, hudut sistemine düzgün geldiği kanıtlanmış durumda. Hem magnezyum hem de B6 vitamini bakımından varlıklı olan hurma, bu özelliğiyle hudut sistemini güçlendirme tesirine sahip.
10. Astım ve öksürüğü kesebilir
Kuru hurma, astım ve kuru öksürüğe uygun gelebilir.
11. Sindirim sistemine âlâ gelir
Hurma, 100 gramında yaklaşık 7 gram lif bulundurur. Lifli yapısıyla sindirimi düzenler. Hemoroit, kolon ve kolit kanser riskleri sistemli hurma tüketimi ile en aza inebilir.
12. Doğal tatlandırıcıdır
Yapısındaki fruktoz sayesinde doğal bir tatlandırıcı olan hurmanın besin bedeli, diyetlerde de tatlı muhtaçlığının karşılanabilmesi için uygun.
13. Hamilelikte de faydalı
Hurma folik asit içeren bir meyve ve folik asit, hamilelik müddetince anne ve bebek sıhhati için gerekli. Bebeğin beyin gelişimine, annenin daha kolay doğum yapmasına yardımcı olur. Riskli hamileliklerde ise doktora danışarak tüketmekte yarar var.
14. Mikrop ve enfeksiyonlara karşı
Hurmanın besin bedelleri ortasında A ve C vitamini ölçüsü kelam konusu. Yaş yahut kuru hurma, bedeni mikroplara karşı daha güçlü hale getirir, bağışıklığı güçlendirir. Selenyum ve magnezyum mineralleri ile enfeksiyon riskine karşı doğal bir hami.
15. Kemikleri daha sağlam hale getirir
Kemik sıhhati üzerinde tesirli olan hurma, kalsiyum ve fosfat açısından güçlü. Kemik yapısındaki bozulmalara bağlı kemik erimesi, kemik yumuşaması üzere hastalıklar üzerinde tesirli olabilir.
16. Bağırsaklara güzel gelir
Hurma lif bakımından zengindir ve boşaltım sistemi sıhhatine yeterli gelir. Bilhassa yemekten sonra hurma yemek boşaltımı rahatlatır. Aç karnına hurma yiyerek bağırsak parazitlerinden daha kolay arınabilirsiniz.
17. Güç verir
Spor ve doğal beslenme ile ömür kalitesini yükseltmek isteyenler için hurma, doğal ve sağlıklı bir tatlı olarak da tercih edilen besinler ortasında. Hurma ile güç almak mümkün.
Hurma nasıl saklanır?
Sıcak yaz aylarında buzdolabının art kısımlarında saklanması uygun olan hurma, hava almayacak formda sıcaklığın çok yüksek olmadığı ortamlarda koruma edilebilir. Yaş hurmayı koruma etmek ise biraz daha titizlik ister. Taze haliyle çürümeye epey elverişli olan besin, paketlenerek dondurucuda saklanır.
Tüketileceği vakit ise yalnızca gerektiği kadarını çıkarmak gerekir. Yaş hurmaları suyun altında yıkamak yerine ıslak bir peçete ile silerek temizlemek kâfi olur.
Hurmanın ziyanları ve yan tesirleri neler?
Sağlıklı bireyler, hurmayı yanlışsız tükettiğinde rastgele bir yan tesir ile karşılaşmaz. Ancak şekerli yapısı ile hurmanın diyabet hastaları için çok tüketimi ziyanlı. Süratlice kana karışarak yağlanmaya neden olabileceği için kilo sorunu olanlar gerçek oranda almalı. Fazla tüketildiğinde baş ağrısı yapabilen ve dalağa ziyan verebilen meyveyi, şuurlu tüketerek şekere dur diyebilirsiniz.
Tükettiğiniz hurma size çok şekerli geldiyse 1-2 adetten fazla tüketmemelisiniz. Ayrıyeten hurma yedikten sonra bol su içerek şeker tadını damağınızdan uzaklaştırabilirsiniz. Hurmanın şeker oranı yüksek olduğu için ölçülü tüketmelisiniz.