NATO Başkanlar Tepesi 10-12 Temmuz’da Litvanya’nın başşehri Vilnius’ta gerçekleşecek.
Zirvenin Rusya sonuna yakın Eski Sovyet Cumhuriyeti olan Litvanya’da düzenlenmesinin de Moskova idaresine bir ileti olduğu belirtiliyor.
Cumhurbaşkanlığı Bağlantı Başkanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Devlet ve Hükümet Liderleri Doruğu’na katılmak üzere 10-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya Cumhuriyeti’ne ziyarette bulunacak.
Zirvede, Ukrayna’daki savaşın yanı sıra NATO coğrafyasına yönelik meydan okumalar hakkında stratejik seviyede görüş alışverişinde bulunulacak. Tepede, tüm biçim ve tezahürleriyle terörizm başta olmak üzere NATO tarafından tespit edilen temel tehditler karşısında İttifak’ın savunma yapılanmasının ve caydırıcılığının güçlendirilmesine yönelik planlamalar ele alınacak.
NATO Tepesi’nde başkanlar kısa ismi NRF olan NATO Açık mukabele gücünü gözden geçirecek ve 3 kademeli askeri güç konifigürasyonuna geçecekler.
Buna nazaran Avrupa Müttefik Kuvvetler Başkomutanı muhtaçlık halinde, NATO’ya bağlı ordulardan 100 bin askeri 10 gün içinde harekat alanına gönderme imkanına sahip olacak.
2. kademede ise 10 ile 30 gün içinde buyruğuna 200 bin asker tahsis edilecek.
30 ile 180 gün içindeyse 500 bini aşkın askerle her cins harekat gerçekleştirebilecek.
NATO üyeleri, savunma yatırım harcamalarının gözden geçirilmesine yönelik de karar alacak.
Geçtiğimiz tepelerde belirlenen gayri safi yurt içi hasılanın yüzde 2’sinin savunma harcama limiti değil harcama tabanı olarak belirlenmesi de gündemde.
UKRAYNA’NIN NATO’YA ÜYELİĞİ
Zirvede Ukrayna’ya yönelik kısa vadede bir üyelik yolu şimdilik görünmüyor.
Zira NATO, daha evvel halihazırda Ukrayna’nın Rusya ile savaşı sürerken üyeliğe kabul edilemeyeceğini açıklamıştı. ABD Başkanı Biden’da Ukrayna’nın üyeliğine şimdilik sıcak bakmıyor.
Aksi halde NATO’nun kuruluş muahedesinin “bir müttefike yapılan saldırıyı tüm müttefiklere yapılmış” sayan 5. unsurunun harekete geçirilmesi gerekecek.
Bu durum da NATO’nun Rusya ile direkt olarak karşı karşıya gelme riski taşıyor ve NATO bunun olmasını istemiyor.
Ukrayna’yla işbirliğinin artırılarak NATO-Ukrayna Komitesi’nin NATO-Ukrayna Kurulu’na çıkartılması öngörülüyor. Böylece Ukrayna ile NATO işbirliğinin yelpazesi önemli oranda genişleyecek.
RUSYA’DAN TEPE ÖNCESİ ÇAĞRI
Rusya Dışişleri’nden NATO doruğu öncesi Zaporijya daveti geldi. Dorukta Zaporijya Nükleer Santrali’nin güvenliğinin ele alınması gerektiği, NATO üyesi ülkelerinin çoğunluğunun santralde yaşanacak muhtemel bir patlamadan etkilenecek menzilde olduğu belirtildi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski de tepe için Vilnius’ta olacak.
ZİRVE ÖNCESİ 3’LÜ TOPLANTI
Vilnius Tepesi öncesi NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve Cumhurbaşkanı Erdoğan 3’lü bir toplantı yapacak.
ERDOĞAN, BİDEN VE MİÇOTAKİS İLE YÜZ YÜZE GÖRÜŞECEK
Toplantıda İsveç’in NATO’ya üyelik süreci ve sürecin ilerletilmesi görüşülecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tepe kapsamında Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis’le de görüşmesi bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, zirvede ABD Başkanı Joe Biden ile de yüz yüze görüşecek.
Erdoğan’ın tepeye katılan öteki mevkidaşlarıyla da ikili görüşmeler yapması öngörülüyor.